مدیرعامل سابق منطقه آزاد اروند: موافق برچیده شدن مناطق آزاد هستم

به گزارش اقتصاد آنلاین، «برنامه جریان» با موضوع «مناطق آزاد» از شبکه سه سیما به روی آنتن رفت.

در این برنامه جواد معصومی، مدیرعامل سابق منطقه آزاد اروند گفت: مشکل مناطق آزاد قابل کتمان نیست و هزاران میلیارد تومان در این مناطق صرف توسعه و نیز ایجاد زیرساخت‌ها شده، اما شاهد بازدهی مناسب و لازم نبودیم.

وی افزود: این مساله بیشتر به «نوع تعریف مناطق آزاد» و «قانون چگونگی اداره این مناطق » برمی‌گردد؛ در حالی که پس از سال‌ها نیاز است تا بازنگری جدیدی در این مناطق صورت گیرد.

مدیرعامل سابق منطقه آزاد اروند در پاسخ به این پرسش که چند درصد برای مناطق آزاد برنامه‌ریزی شد اما به آن دست نیافتیم، گفت: ما اصلا برای مناطق آزاد اهدافی را تعریف نکردیم؛ به طور مثال منطقه آزاد کیش که یک منطقه نمونه گردشگری است، هیچ شباهتی با آنچه که در دنیا با مناطق آزاد تعریف می‌شود، ندارد؛ چراکه تعریف مناطق آزاد یک تعریف کاملا اقتصادی در جهت صادرات کالا، تسهیل در گرفتن و بومی کردن تکنولوژی و این دست اهداف می‌باشد اما منطقه آزاد کیش هیچ ظرفیتی در این موضوع ندارد.

مصومی با بیان اینکه ما در تعاریف مناطق آزاد دچار مشکل شده‌ایم و نقد این دولت و آن دولت نیست بلکه نقد روندی است که در کشور امتحان شده اما جواب نداده است، گفت: مخالفت برخی افراد از جریان مناطق آزاد به این دلیل است که این مناطق باید مورد بازبینی قرار گیرند.

به گفته این کارشناس جبل‌علی یکی از بزرگترین مناطق آزاد در دنیا است که کل مساحت آن در فاز اول ۱۰۰۰هکتار و با فاز توسعه ۱۷۰۰هکتار است؛ در حالیکه منطقه آزاد اروند ۴۲هزار هکتار مساحت دارد و برای منطقه آزاد ماکو به بیش از ۴۲هزار هکتار می‌رسد.

معصومی در ادامه عنوان کرد: مناطق آزاد در دنیا صرفا کارکرد اقتصادی دارند و شورای تامین در آنها تشکیل نمی‌دهند و با آموزش و پرورش و تربیت بدنی و غیره کاری ندارند.

مدیرعامل سابق منطقه آزاد اروند در پاسخ به این پرسش که در زمان مدیر عاملی شما چه کارهایی قرار بود انجام دهید اما قوانین اجازه نمی‌داد، گفت: یکی از مسائل حاکمیتی بود؛ در واقع بسیاری از مسائل حاکمیتی می‌توانست به سایر مسئولان و یا نهادهای دیگر محول شود و مناطق آزاد صرفا به بحث‌های توسعه ملی و صادرات بپردازد.

وی اضافه کرد: منطقه آزاد اروند به علت همجواری با جنوب عراق پتانسیل صادرات را داشت و ما تمرکز اصلی خود را بر روی مرز شلمچه و بندر خرمشهر به عنوان پایگاه‌های صادراتی به جنوب عراق گذاشتیم که نتایج خوبی هم به دست آمد، اما به طور کلی بسیاری از مناطقی که در داخل منطقه آزاد اروند بودند را مازاد بر وظایف اقتصادی خود می‌دانستیم.

وی با اشاره به اینکه در منطقه آزاد اروند به علت پتانسیلی که در بحث بندری، فرودگاهی و همجواری با عراق وجود داشت، تمام تلاش خود را بر صادرات با عراق متمرکز کردیم به گونه‌ای که از صادرات ۲۰میلیون دلاری در مرز شلمچه به ۸۵۰میلیون دلار رسیدیم و امروزه یک میلیارد و ۲۰۰میلیون دلار صادرات به جنوب عراق انجام می‌شود،گفت: در بحث تولید و اشتغال نیز بسیاری از صنایعی که می‌توانست به بسته‌بندی منتهی شود، صورت گرفت و ظرفیت‌های نیروگاهی برای تولید و صادرات برق در منطقه اروند و ایجاد ظرفیت‌های توریستی و درمانی انجام شد.

***مناطق آزاد برای محرومیت‌زدایی نیستند

معصومی با اشاره به اینکه اشتباهی در تعریف مناطق آزاد وجود دارد و گمان می‌شود این مناطق برای محرومیت‌زایی از برخی مناطق هستند، گفت: در کشور سنگاپور ۳میلیارد دلار صرف زیرساخت‌ها شد و سپس مناطق آزاد به وجود آمدند و یا آنکه در کشور آلمان برای ۲۰۰هکتار منطقه آزاد، ۶میلیارد یورو سرمایه‌گذاری انجام گرفت و سپس منطقه آزاد ایجاد شد؛ اما اشکال کشور ما این است که مناطق آزادی را تعریف کردیم سپس با یک درآمد مسموم از محل واردات، یعنی درآمد مازاد از محل عوارضی که از واردات کالا صورت می‌گیرد را برایش در نظر گرفتیم و از این محل و نیز زمین‌فروشی به جمع کردن درآمد و ایجاد زیرساخت برای مناطق آزاد شروع کردیم.

وی اضافه کرد: در زمانی که مدیرعامل منطقه آزاد بودم سالانه حدود ۸۰میلیارد تومان درآمد مناطق آزاد بود و در حال حاضر این مبلغ ۳۰۰میلیارد تومان است، این مبلغ یک مبلغ بسیار ناچیز برای توسعه و ایجاد زیرساخت‌های تجاری، بازرگانی، صادرات مجدد و تولید در این مناطق است.

این کارشناس گفت: با وجود قوانین و تعاریف فعلی از مناطق آزاد به طور کلی موافق برچیده شدن مناطق آزاد هستم اما اگر بخواهد با همین رویه ادامه پیدا کند به نظرم برای نزدیکتر شدن به عدالت اجتماعی بهتر است مناطق آزاد بیشتری داشته باشیم.

***هدررفت ۴۵۰۰میلیارد تومان در مناطق آزاد

معصومی با بیان اینکه به طور کلی سالیانه ۴۵۰۰میلیارد تومان به صورت مستقیم و یک سری مبالغ نیز از طریق فروش زمین از مناطق آزاد هدر می‌رود، گفت: اگر این مقدار را با کل بودجه عمرانی تخصیص داده شده سال گذشته که حدود ۲۰هزار میلیارد تومان است، مقایسه کنیم، حدود ۴۵۰۰میلیارد تومان در ۷ الی ۸نقطه مصرف می‌شود و ۲۰هزار میلیارد تومان در کل کشور.

وی تصریح کرد: این مبلغ صرف مصارف اقتصادی توسعه که در قانون «چگونگی اداره مناطق آزاد» که یک روزی آمال و آرزو بود، مصرف نخواهد شد؛ چراکه این قانون ظرفیت‌های آن را ندارد؛ لذا اگر تعداد مناطق آزاد بیشتر شود، این عدد در بین تعداد بیشتری از مناطق تقسیم و مردم بیشتری از آن بهره‌مند خواهند شد.

مدیرعامل سابق منطقه آزاد اروند گفت: در جنوب کشور ظرفیت‌های بندری فراوانی را ایجاد کرده‌ایم که به طور قطع زیر ۵۰درصد فعال هستند؛ حال با وجود بنادر متعددی که در جنوب داریم باز گفته می‌شود بنادر جدید احداث شود؛ این در حالی است که باید کار کارشناسی صورت گیرد.

وی عنوان کرد: در بحث مالیات در دولت آقای احمدی‌نژاد لایحه‌ای به مجلس ارائه شد و ۱۵سال معافیت به ۳۰سال معافیت رسید در حالی که در آن زمان مطرح شد این کار مشکلی را حل نمی‌کند.